Welkom op de website van de R.K. Parochie de Vier Evangelisten.
Onze parochie wordt gevormd door vier geloofsgemeenschappen, vier kerken, zoals er ook vier Evangelisten waren, elk met hun eigen karakter. De Evangelisten brachten de Blijde Boodschap de wereld in. Zij hebben het van dichtbij meegemaakt of het van heel nabij gehoord en hebben zoveel mogelijk mensen er deelgenoot van willen maken. Ook wij willen getuigen van die Blijde Boodschap door middel van alle activiteiten waarover wij u via deze website informeren én door met enige regelmaat op deze pagina een blije, boeiende, tot nadenken stimulerende, pastorale boodschap te publiceren. Wij hopen dat het u tot vreugde stemt.
Het pastoraal team,
pastoor Kees Dernee, pater Klemens Hayon, pastoraal werker Duncan Wielzen, diaken Paul Kuhlmann en diaken Jos van Adrichem
Met het oog op 23 juni: Sacramentsdag
Een tijdje terug zag ik op de t.v. een programma waarin aan enkele kunstkenners een klein fragment van een schilderij werd getoond. De kenners kregen als opdracht om te vertellen wie dat schilderij gemaakt had. Verschillende namen van grote kunstenaars rolden over tafel. U begrijpt het misschien al. Toen men het hele schilderij tevoorschijn haalde, bleek het de afbeelding van een stukje haar te zijn op een schilderijtje
dat u bij tientallen in de winkel kunt kopen. Een van de kunstkenners verdedigde zich nog door te zeggen: "Het was in ieder geval knap geschilderd haar".
Ik schrijf dit om te laten zien wat er gebeurt als een klein deel geïsoleerd wordt uit het grote geheel. Zo’n probleem speelt ons denk ik wel eens parten wanneer het leerstuk van de verandering van brood en wijn in het lichaam en bloed van Christus (transsubstantiatie) te zeer wordt apart gezet van het geheel van de eucharistie.
Het is vanzelfsprekend onmogelijk om hier in ons parochieblad Spirit een volledige leer van de eucharistie te geven. Daarvoor is ze te veel omvattend en te belangrijk. Wat ik wel wil proberen is om enkele lijnen te trekken. Om de eucharistie goed te begrijpen is het goed om in de eerste plaats stil te staan bij het woord gedachtenis. Gedachtenis in de betekenis zoals dat voorkomt bij de instellingswoorden: "Doet dit tot mijn gedachtenis". Gedachtenis is meer dan het vertellen van een verhaal dat lang geleden gebeurd is.
Misschien kan ik het als volgt uitleggen:
In de oorlog zag een vrouw door het raam hoe haar Joodse buren door de Duitsers werden afgevoerd. Toen het weer stil was geworden in de straat zag ze hoe er alleen maar een kinderschoentje was achtergebleven. Ze raapte het schoentje op en bewaarde het. En steeds als ze naar het schoentje keek, beleefde ze weer de ontzetting die ze had gevoeld toen ze zag hoe haar buren werden weggevoerd.
Ik denk dat de betekenis van ons woord gedachtenis dicht in de buurt van dit verhaal komt.
Als wij in het eucharistisch gebed het verhaal van het laatste avondmaal vertellen is dat ook niet zonder meer een oud verhaal. Nee, steeds opnieuw wordt dat verhaal voor ons werkelijkheid. Steeds opnieuw verkondigen wij dit verhaal aan ieder die er aandachtig naar wil luisteren. Wij vinden dit ook verwoord in de acclamaties in dit gebed.
Bijvoorbeeld: Als wij dan eten van dit brood, en drinken uit deze beker, verkondigen wij de dood des Heren, totdat Hij komt.
In het eten van het brood en het drinken uit de beker denken we aan het lijden en sterven van Jezus, om daarmee vooruit te zien naar zijn komst als Gods koninkrijk voorgoed gevestigd is op deze aarde. Wij gedenken wat Jezus voor ons gedaan heeft. Dit gedenken van Jezus, denken aan hem is echter niet alleen terug te brengen tot wat in het eucharistisch gebed gebeurt. Dit gedenken staat centraal in de hele viering. Juist daarom zijn de liturgie van het Woord en de liturgie van de Tafel onlosmakelijk met elkaar verbonden. In de lezingen horen we hoe God onder ons mensen gestalte krijgt. In de preek proberen we die oude woorden tot klinken te brengen in deze tijd.
De eucharistie zoals wij die kennen komt voort uit de Joodse paasviering. Het breken van het brood en het drinken uit de beker zoals Jezus dat gedaan heeft vormde oorspronkelijk een onderdeel van de maaltijd. Pas later, vermoedelijk onder druk van de grote aantallen die aan de maaltijden deelnamen werden de riten van brood en beker los van een concrete maaltijd uitgevoerd. Deze veranderingen hebben zich in enkele tientallen jaren voorgedaan. Wanneer we de liturgie van de Tafel zelf onder ogen nemen, zien we dat deze uit drie gedeelten bestaat
- Aanbieding van de gaven;
- Eucharistisch gebed;
- Het breken van het brood en het uitdelen van de gaven.
1 - Aanbieding van de gaven.
Wij bieden een deel van de gaven die wij met werken verdiend hebben aan God aan. Wij doen dat door brood en wijn naar het altaar te brengen en door de gaven in de collecte. Vlak voor deze aanbieding zijn de voorbeden gebeden. Op die manier wordt duidelijk dat we naast de materiële gaven ook onze noden in de handen van God mogen leggen.
2 - Het eucharistisch gebed.
Dit gebed zelf bestaat over het algemeen ook een indeling in drieën. We loven en danken God voor alles wat hij ons mensen in handen heeft gegeven. We gedenken Jezus Christus door het verhaal van het laatste avondmaal. En wij smeken om de Geest opdat Hij tot ons komt om ons bij te staan in dit leven op aarde.
3 - Breken van het brood en uitdelen van de gaven.
De gaven die wij God aanboden, en die door dankzegging, herinnering en aanroepen van de Geest voor ons tot daadwerkelijke tekenen van Gods goedheid zijn geworden, worden nu gedeeld met de gelovige gemeenschap.
Door het vieren van de eucharistie worden we er steeds opnieuw aan herinnerd dat het lijden en sterven van onze Heer niet zinloos was, maar dat we door aan hem te denken nog steeds worden gestimuleerd en gevoed
om steeds meer te lijken op Hem, Gods Zoon in ons midden.
Het is niet alleen belangrijk dat de tekenen van brood en wijn, lichaam en bloed van Christus worden: ook wij, deelnemers zelf, worden veranderd. Door de eucharistie worden wij als deelnemende gelovigen verenigd met de Heer en worden we zó tot volk van God. Het gaat dus om vereniging met de Heer, om later, in het gewone leven, de Heer uit te dragen. We ontvangen dus het Lichaam van Christus om zijn lichaam (=kerk) te worden.
De viering van de eucharistie vormt het centrum van het leven van onze katholieke geloofsgemeenschappen. Het Tweede Vaticaans Concilie doet de veelzeggende uitspraak dat de eucharistie "bron en hoogtepunt is van heel het christelijk leven".
Wie eet en drinkt, krijgt deel aan het bevrijdende handelen van God in Christus.
Kees Dernee, pastoor