Herstel mijn huis

Laatst zei een parochiaan tegen mij: “Ik wou dat Jezus mij eens concreet zou zeggen wat mijn roeping is. Van heiligen lees je vaak dat ze een stem horen en dan weten ze wat ze moeten doen.” Ik moet eerlijk zeggen dat ik bij het ontdekken van mijn eigen roeping ook wel eens zulke gedachten had. Een duidelijk ‘teken van boven’ krijgen, zou af en toe wel fijn zijn. Over de Heilige Franciscus wordt verteld dat hij in het vervallen kerkje San Damiano, aan de rand van Assisi, door Christus zelf werd toegesproken. Door een stem vanaf het kruis dat daar hing, zou hem zijn opgedragen: “Herstel mijn huis dat, zoals je ziet, in verval is geraakt.” Franciscus zou door deze, voor hem overduidelijke, roepstem van de Heer in actie zijn gekomen. Aanvankelijk zou hij hebben gedacht dat het om het renoveren van het kerkje ging. Om daar geld voor bijeen te brengen, verkocht hij stiekem lakens uit de zaak van zijn vader. Deze werd heel kwaad toen hij er achter kwam en verbood Franciscus ermee door te gaan. Het vervolg van dit roepingsverhaal over Franciscus van Assisi zult u vast kennen. Dat hij zich in het openbaar zou hebben uitgekleed om aan zijn vader alles wat hij bezat terug te geven en het leven van een arme te gaan leiden, spreekt tot onze verbeelding. Maar het interessante is dat in het Testament van Franciscus niets over de roepstem vanaf het kruisbeeld in het kerkje San Damiano te lezen is.

In dat Testament schrijft hij allereerst over zijn bekering tot een leven met Christus: ‘De Heer heeft mij, broeder Franciscus, op de volgende manier het begin gegeven van een boetvaardig leven: toen ik in zonden leefde, leek het me te bitter om melaatsen te zien en de Heer zelf heeft mij tussen hen gebracht en ik heb hun barmhartigheid bewezen. En toen ik bij hen wegging, was wat me bitter leek voor mij veranderd in zoetheid naar ziel en lichaam; en ik was er daarna nog een tijdje vol van en heb de wereld verlaten.’ (Testament 1-3)

Dat ‘verlaten van de wereld’, het breken met zijn vader en de wereld waarin het draait om geld en macht, zou nog een tijdje hebben geduurd. De roeping van Franciscus blijkt niet zo snel en radicaal te zijn gegaan als de verhalen soms willen doen geloven. In gezelschap van enkele mannen die zich bij hem hadden aangesloten, ging hij op zoek naar wat Jezus van hem wilde.

En dat ‘zoeken’ deed hij in de Heilige Schrift. Hij zou op dat spoor zijn gezet toen hij tijdens een heilige mis de volgende passage uit het Evangelie hoorde: ‘Daarop zond Hij hen uit om het Rijk Gods te verkondigen en genezingen te verrichten. En Hij vermaande hen: ‘Neemt niets mee voor onderweg: geen stok, geen reiszak, geen voedsel en geen geld; niemand van u mag dubbele kleding hebben’ (Lc. 9, 2-3). Vanaf dat moment was het voor Franciscus duidelijk dat hij de weg moest gaan van een eenvoudige en radicale terugkeer naar het echte Evangelie. Hij moest datgene doen dat Jezus had gepredikt en voorgeleefd. In zijn Testament schrijft de Heilige Franciscus hierover: ‘En nadat de Heer mij broeders gegeven had, heeft niemand me getoond wat ik moest doen; doch de Allerhoogste toonde mij dat ik overeenkomstig het heilig Evangelie moest leven’

Geleid door gebed zochten en vonden Franciscus en zijn eerste medebroeders nog meer bijbelpassages die hen duidelijk maakten wat hun roeping was. Bijvoorbeeld deze: ‘Wie mijn volgeling wil zijn, moet Mij volgen door zichzelf te verloochenen en zijn kruis op te nemen. Want wie zijn leven wil redden, zal het verliezen. Maar wie zijn leven verliest om Mijnentwil zal het vinden’ (Mt. 16, 24-25). En deze: ‘Wilt ge volmaakt zijn, ga dan naar huis, verkoop wat ge bezit en geef het aan de armen; daarmee zult ge een schat in de hemel bezitten. En kom dan terug om Mij te volgen’ (Mt. 19, 21). Gevoed door deze en andere passages groeide de roeping van Franciscus en zijn medebroeders uit tot een missie om de levensvorm en levensstijl van Jezus en de apostelen, zoals die in de evangeliën beschreven staan, opnieuw in te voeren in kerk en samenleving. De roep van Jezus, ‘herstel mijn huis’, of deze nu wel of niet letterlijk door Franciscus was gehoord, betrof in ieder geval niet alleen het kerkje San Damiano. Het werd Franciscus’ missie om de mensen die samen de kerk vormden én die tot de kerk toetraden, tot ware leerlingen van Jezus te maken. Daarin, in het leven en handelen volgens het Evangelie, gaf hij zelf het goede voorbeeld.

Wat dat betreft is de Heilige Franciscus een heilige waar we ons als parochie, met uitdagingen voor de toekomst, aan vast mogen houden. In de toekomstvisie van onze parochie citeren wij de woorden van de Heilige Paulus: ‘voor dit Evangelie schaam ik mij niet’. De Heilige Franciscus werd door een passage uit dat Evangelie, over de zending van de eerste leerlingen, in beweging gebracht. Ook wij, Jezus’ leerlingen van deze tijd, kennen deze passage. We hebben hem onlangs in de zondagse viering nog gehoord. Om echte leerlingen van Jezus te zijn, vraagt Hij ons in beweging te komen. Als we als parochie missionair willen zijn, is het nodig dat we anderen enthousiasmeren voor de Blijde Boodschap van Jezus. We hoeven niet te wachten op een ‘teken van boven’ om te weten hoe we dat precies kunnen doen. Franciscus leert ons dat we dat het beste door gebed en het lezen in de Schrift kunnen ontdekken. Het is wel van belang dat we doen wat we zeggen. Met andere woorden: dat we in ons handelen laten zien dat we de vreugde van het Evangelie, waarover we vertellen, ook werkelijk beleven. Alleen zo kunnen we anderen raken. Ik droom er soms van dat in onze parochie een mooie beweging op gang komt, zoals deze grote heilige teweeg bracht. Ietsje minder mag natuurlijk ook.

Jos van Adrichem, diaken