Geconfronteerd met de hebzucht en de arrogantie van de mens tegen onze moeder aarde, herhaalt paus Franciscus in zijn encycliek ‘Laudato si, de zorg voor ons gemeenschappelijk huis’ de oproep van H. Johannes Paulus II, om een ‘ecologische bekering’ uit te voeren. In dit pastoraal woord vraag ik uw aandacht voor deze oproep van de paus en de concrete acties in uw leven, zowel thuis als op het werk of in de kerk in het komende nieuwe kerkelijk jaar.
Als de huidige bewoners van onze aarde, als de huidige bewoners van ons gemeenschappelijk huis, worden wij uitgenodigd door de paus om ons te bezinnen, om te keren, en onze mentaliteit van doen en denken te veranderen. Nieuwe patronen van denken en handelen moeten herhaald worden. Het nieuwe patroon heeft betrekking op ‘een manier van zorgen voor de schoonheid van de natuur en op het verantwoordelijkheidsgevoel om ons gemeenschappelijke huis te behouden’ in plaats van de rijkdommen van de aarde te exploiteren en haar schoonheid te elimineren.
De paus benadrukt dat er te midden van de razernij van de verkrachting tegen moeder aarde nog hoop is. Er zijn nog veel mensen op deze planeet die een goede ziel en geest hebben om voor moeder aarde, ons gemeenschappelijke huis, te zorgen. Overal ontkiemt en bloeit het bewustzijn onder mensen die goedhartig zijn om aandacht te besteden aan het milieu, de natuur te beschermen, water te behouden, bomen te laten groeien en luchtvervuiling te overwinnen. De herkenning van deze positieve werkelijkheid onder de mensen is een intrinsiek onderdeel van deze encycliek. Paus Franciscus erkent dit feit en benadrukt: “Wij mensen hebben het vermogen om positieve acties voor moeder aarde teweeg te brengen, hoewel het onmiskenbaar is, dat wij ook willekeurig tegenover moeder aarde handelen. Laten we ervoor kiezen om positieve vermogens in onszelf te ontwikkelen. Dit is het moment voor ons om ‘opnieuw te beginnen’ en te handelen in de geest van ‘ecologische bekering’.”
De boodschap van deze encycliek komt neer op de essentie van het menselijk leven. De gebeurtenissen van menselijke ontmoetingen worden in harmonie gebracht met de zorg voor moeder aarde. Paus Franciscus richt deze leer in de eerste plaats tot ons. Hij herinnert ons eraan: “Wees je bewust van je verantwoordelijkheid tegenover Gods schepping en je verplichting voor het universum en de Schepper. De uitvoering van deze verantwoordelijkheden en verplichtingen is een integraal en essentieel onderdeel van het geloofsleven”.
Paus Franciscus heeft zijn zinnen gezet op alle medemensen die deze planeet aarde bewonen. Hij geeft toe dat er bewegingen zijn om de aarde te beschermen die worden aangestuurd door andere christelijke kerken en ook door mensen van andere religies. Hij erkent ook de instellingen, humanitaire stichtingen die prioriteit geven aan het redden van moeder aarde. Paus Franciscus erkent deze bemoedigende realiteit en nodigt ons allemaal uit om de actie tot dialoog tussen mensen te vergroten met een focus op ‘Laudato si, zorgen voor ons gemeenschappelijk huis’.
Namens het pastoraal team, pater Klemens Hayon SVD