In zijn preek over het Heilig Hart in 2013 zei Paus Franciscus:
Het is moeilijker om ons door God te laten liefhebben dan om God lief te hebben. De beste manier om op onze beurt van Hem te houden, is door onze harten te openen en zo Hem van ons te laten houden.
Op de derde vrijdag na Pinksteren vieren wij ieder jaar het feest van het Heilig Hart van Jezus. De devotie tot het Heilig Hart is van zeer vroege oorsprong in de Kerk, maar de openbare devotie werd wijder verbreid als gevolg van de openbaringen aan de Heilige Margaretha Maria Alacoque van de Orde van de Visitatie in de 17e eeuw. Onze Lieve Heer verscheen aan haar met zijn Hart omgeven door vlammen van liefde, en vertelde haar van de grote liefde van zijn Hart voor de mensheid en het grote verdriet dat het te verduren kreeg door de onverschilligheid en ondankbaarheid van de mensen. Hij vroeg om de instelling van een liturgisch feest ter ere van zijn Hart en om de devotie van het ter communie gaan op de eerste vrijdag van elke maand.
Het Heilig Hart staat als een krachtig symbool voor het hele menselijke lichaam van Jezus Christus. Het hart vormt de kern en vertegenwoordigt het werkelijke leven van Jezus, onze Verlosser; een hart dat werd gevormd in de schoot van Maria; een hart dat klopte terwijl Hij het goede nieuws predikte en de zieken genas; een hart dat stopte bij het kruis en vervolgens werd doorboord door de lans van de soldaat. Het is ook het hart dat straks weer klopt bij de opstanding, maar dat ook nu al voor ons zijn kracht toont. Het Heilig Hart van Jezus is daarom een krachtige herinnering aan de liefde van Christus die voor ons allemaal is uitgestort. Het is tegelijk een weergave van zijn Goddelijke liefde en zijn menselijke liefde. In het Heilig Hart zien we de liefde van God die de hemel en aarde heeft geschapen; een liefde die de mensheid heeft geschapen en ons vervolgens heeft verlost van onze zondige aard. Maar het Heilig Hart is er ook één van volledig menselijke liefde; één die zich uitte in de liefde van Jezus voor Zijn Moeder; de liefde van Jezus voor Zijn apostelen, en de liefde die Hij toonde voor alles tot wie Hij predikte en waar Hij voor zorgde. Het was een liefde die degenen die Hem aan het kruis hadden genageld, kon vergeven.
De devotie van het Heilig Hart heeft in het verleden (18de en 19de eeuw) een belangrijke rol gespeeld bij de sociale aandacht voor de onderdrukte mens. En in Nederland zeggen we van iemand die heel sociaal is, dat hij of zij een ruim hart heeft. En dat is precies de boodschap van het Heilig Hart van Jezus: ruimte in het hart hebben voor de ander. In deze tijd leven we met de Covid-pandemie en het vraagstuk van de vluchtelingen in de wereld. Met de dreiging van het vreselijke Covid-virus zijn we geneigd eerst aan onszelf te denken en in onze harten geen ruimte voor de ander te creëren. Vaccinaties gaan eerst naar ons en niet naar ontwikkelingslanden. Ons hart is soms klein en zelfs gesloten voor anderen. Dat geldt ook voor onze omgang met de vele vluchtelingen. Als baby moest Jezus met zijn ouders vluchten voor zijn veiligheid. Daar mogen we wel eens vaker aan denken en dan ook de door haat en oorlog getroffen vluchtelingen opnemen in ons hart en daadwerkelijk helpen.
Het Heilig Hart van Jezus roept ons op om ons open te stellen voor de noden van anderen, om een luisterend oor te bieden aan mensen die door de zogenaamde hulpverleners niet gehoord worden, om duidelijk te maken dat de afgewezenen in Nederland er wel toe doen en er mogen zijn, en dat wij er voor hen zijn. Mogen wij ons in deze junimaand uitgenodigd en geïnspireerd weten om onze eigen devotie tot het Allerheiligst Hart van Jezus, doorboord met een lans en brandend van liefde voor de mensheid, te hernieuwen.
Pater Antony Varghese SVD