Hoewel er dit jaar op 4 mei geen oecumenische herdenkingsdienst in de Maria van Eik en Duinen plaatsvindt, en geen kranslegging door vertegenwoordigers van de Abdijkerk en Parochie de Vier Evangelisten, wil de werkgroep Oecumene Loosduinen met onderstaand artikel en gedicht toch enige aandacht schenken aan de 4-mei-herdenking. Het artikel betreft een indrukwekkende brief van een schoolvriendinnetje van parochiaan Riet Waarsenburg, net na de oorlog. Deze brief had Riet vorig jaar ingestuurd aan de redactie van het tijdschrift van de Katholieke Bond voor Ouderen en is in het meinummer van dit jaar gepubliceerd. Met toestemming van Riet mochten wij de tekst ook op deze website plaatsen.
Het gedicht is van Marion Bloem die het in 1997 heeft geschreven in opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Brief op kinderpostpapier, de kleurrijke plaatjes waren een contrast met de inhoud
Deze brief kreeg Riet Waarsenburg kort na de oorlog van Nora, een klasgenootje en vriendinnetje. De meeste inwoners waren geëvacueerd, maar het gezin waarin Riet is opgegroeid , mocht daar blijven wonen. Ze hadden een persoonlijke pas om de vesting in te kunnen. Daardoor kon Nora haar niet bezoeken.
Beste Rietje, Rijswijk, 24 mei 1945
Het is wel heel lang geleden dat je van mij wat hebt gehoord, maar ik ben eenmaal niet schrijverig aangelegd. Hoe maak je het? Ik maak het best. Op het bombardement van 3 maart is ons huis afgebrand, we hebben niets kunnen redden, alleen wat kleren. Zelf zijn we er goed afgekomen. Toen het begon waren we in de kerk op de Schenkkade en daar viel een bom op de spits van de toren, we kregen alles op ons, erg griezelig. Toen zijn we naar buiten gegaan en daar allemaal doden en gewonden, mensen met armen en benen af, badend in het bloed. Ik heb ook een man gezien die helemaal uit elkaar was gespat met een helm erbij. Het brandde toen overal al. Ons huis stond er toen nog wel, waren geen ruiten meer erin, deuren uitgeslagen, plafonds hingen naar beneden, alles was uit kasten geslagen. Max was toen alleen thuis. We zijn toen gevlucht want het brandde aan vier kanten om ons heen. En ‘s-avonds is ons huis afgebrand. Veerle was niet thuis, die was naar Deventer en kwam zaterdag ’s middags thuis. Nu wonen we in Rijswijk, aan de Vliet, wel gezellig. Vlakbij lepenburg en de Hoornbrug. Nu we die snertmoffen kwijt zijn is het hier gezellig druk. Ga je naar school? Ik niet, want er zitten NSB ers. Dus hou ik nog maar vakantie. Heb je nog wel eens wat van Blanca gehoord, ik niet. Met mijn kleine neef gaat het ook goed hij loopt al flink he. Hij is pas 10 mnd. Het is een echte snoes.
Ik zou wel willen komen, maar ik mag er natuurlijk niet in, maar kan jij niet eens komen, op de fiets is het zover niet. Ik ga bij een of andere padvindersvereniging ‘De gidsen’ leuk hè? Het lijkt me reuzeleuk, je moet dan allemaal eisen afleggen, reuzeleuk. Je moet in het donkerblauw gekleed zijn en dan krijg je allemaal insignes. En je moet ook salueren.
Nu ga ik maar eens uitscheiden hoor. De groeten aan je broers en zussen.
De groeten van Nora
Vrijheid – Marion Bloem (1997)
Als vrij zijn is: hou jij je mond
want ik heb iets te zeggen
Als vrij zijn is: jij achter tralies, want
dan hoeven wij niet bang te zijn
voor al jouw anders zijn en doen en anders laten
Als vrij zijn is: de dag van morgen
strak bepalen door de dag vandaag
iets minder dag te laten zijn
Als vrij zijn is: de deuren sluiten
en op het beeldscherm vrij bekijken
wat veilig uit de buurt moet zijn
Als vrij zijn is: steeds rustig slapen
omdat de anderen hun tong moedwillig is ontnomen
Als vrij zijn is: eten wat en wanneer je wilt
maar de schillen laten vallen in de kranten
waar de honger wordt verzwegen
Als vrij zijn is: niet hoeven weten wat mij
heeft vrijgemaakt, mij vrij houdt, mij
in vrijheid elke dag gevangen neemt
Als vrijheid is: wachten tot de ander
mij bevrijdt van angsten waar ik heilig op vertrouw
Als vrijheid mijn gedachten pleistert
Als vrijheid om mij heen overal rondom en in mij waait,
maar voor jou niet is te vangen
Als vrijheid mij beschermt
tegen jouw ideeën die voor mij te anders zijn
Als vrijheid voor mij vandaag zo
vanzelfsprekend lijkt, en jij niet weet wat dat betekent
Dan is vrijheid munt voor mij
en kop eraf voor jou
Dan is vrijheid lucht en willekeurig
Maar staat het mij misschien wel vrij
om iets van mijn riante vrijheid – met
wederzijds goedvinden natuurlijk –
tijdelijk of voor langere duur af te staan om jou
van mijn verstikkende vrijheid te bevrijden.
Bron: Website van Nationaal Comité 4 en 5 mei